در فرهنگ ایران باستان، استفاده از عطر و اسانس به عنوان یکی از مهمترین عناصر زیبایی شناسی بود. بافت کشور ایران با مناطق مختلف جهان امکان تبادل تجاری را فراهم کرده و این امر باعث شده است که ایران به یکی از مهمترین مراکز تولید عطر و اسانس در دنیا تبدیل شود
عطر به عنوان یکی از مهمترین عناصر زیبایی شناسی و به عنوان یکی از قدیمیترین و محبوبترین مواد بویایی در جهان، از دیرباز در فرهنگ و هنر ایران نقش مهمی داشته است.
از عصر ایلامی تا امروز، استفاده از عطر و اسانس در ایران متداول بوده است. در این مقاله، به بررسی تاریخچه عطر در ایران و تحولات آن در طول زمان پرداخته خواهد شد.
تاریخچه عطر در ایران
در فرهنگ ایران باستان، استفاده از عطر و اسانس به عنوان یکی از مهمترین عناصر زیبایی شناسی بود. بافت کشور ایران با مناطق مختلف جهان امکان تبادل تجاری را فراهم کرده و این امر باعث شده است که ایران به یکی از مهمترین مراکز تولید و تجارت عطر و اسانس در دنیا تبدیل شود.
در دوره ساسانیان، استفاده از عطر و اسانس در مراسم ها و جشن ها بسیار معمول بود و به گفته تاریخنگاران، اسانس گل رز به عنوان یکی از محبوبترین عطرهای زمان، برای تهیه عطر و اسانس استفاده میشد. همچنین در دوره اسلامی، عطر و اسانس به عنوان یکی از مهمترین مواد بویایی در فرهنگ ایران و هنر اسلامی به کار گرفته میشد.
در دوره قاجار، تجارت عطر و اسانس به شدت گسترش یافت و با توسعه تجارت بین المللی، عطر و اسانس ایران به کشورهای اروپایی و آسیایی صادر میشدند. در این دوران، اغلب خانوادههای قاجاری از تولید و تجارت عطر و اسانس به عنوان یکی از مشاغل خود استفاده میکردند.
پس از انقلاب اسلامی، با تغییرات اجتماعی و فرهنگی در ایران، استفاده از عطر و اسانس در بین مردم کاهش یافت. با این حال، تولید و صادرات عطر و اسانس در ایران همچنان ادامه داشت و به عنوان یکی از مهمترین صادرات غیرنفتی کشور شناخته میشود.
تحولات عطر در ایران در دهههای اخیر
در دهههای اخیر، با توجه به تغییرات فرهنگی و اجتماعی در ایران، استفاده از عطر و اسانس در بین مردم ایران افزایش یافته است. عطر و اسانس به عنوان یکی از مهمترین عناصر زیبایی و جذابیت در بین مردم جوان و خانمها به کار گرفته میشود.
همچنین تولید عطر و اسانس در ایران نیز با توجه به توانایی های بالقوه کشور در این زمینه، به یکی از مهمترین صنایع غیرنفتی کشور تبدیل شده است. در حال حاضر بیشترین تولید کنندگان عطر و اسانس در ایران در شهرهایی مانند تهران، اصفهان، مشهد و شیراز قرار دارند و بیشترین صادرات عطر و اسانس ایران به کشورهای حاشیه خلیج فارس و کشورهای اروپایی صورت میگیرد.