سبد خرید شما خالی است 
ایزو ای سوپر: ماده جادویی یا فریب؟
ایزو ای سوپر یک مولکول آروماتیک سنتتیک با بوی چوبی–امبری نرم است که بهطور گسترده در عطرها، محصولات آرایشی و شویندهها استفاده میشود. این ماده بیشتر نقش «تقویتکننده رایحه» و «ستون فقرات بو» را بازی میکند تا یک نت خیلی پر سروصدا و مشخص.
تعریف شیمیایی و نام علمی
نام علمی ایزو ای سوپر، خانوادهای از ترکیبات با عنوان Tetramethyl acetyloctahydronaphthalenes است و فرمول شیمیایی آن C16H26O ذکر شده است. این ماده در دسته ترکیبات بایسیکلیک آروماتیک قرار میگیرد و برای کاربردهای عطری بهصورت مایع شفاف تا زرد کمرنگ عرضه میشود.
تاریخچه و سازنده اصلی
ایزو ای سوپر توسط کمپانی IFF (International Flavors & Fragrances) معرفی شد و بهمرور زمان به یکی از مهمترین مولکولهای دنیای عطرسازی مدرن تبدیل شده است. استفاده پررنگ آن در عطرهایی مثل Fahrenheit و Molecule 01 باعث شد نامش میان عطربازها هم سر زبانها بیفتد.
پروفایل بویایی ایزو ای سوپر
رایحه کلی؛ چوبی–امبری نرم
ایزو ای سوپر رایحهای چوبی–امبری با حس خشک، تمیز و مخملی دارد که معمولا شبیه ترکیبی بین سدر، عنبر مدرن و کمی فِرِش توصیف میشود. این بو نه تند است، نه خیلی شیرین، بلکه بیشتر شبیه یک هاله چوبی ملایم دورِ عطر عمل میکند.
نتهای فرعی و ظرافتهای بویایی
در پسزمینه این مولکول، нюانسهایی از سدر، امبرگریس، پچولی نرم، کمی مُشک و اندکی فِلورال (گلی ملایم) حس میشود. همین جزئیات است که باعث میشود ایزو ای سوپر هم در عطرهای زنانه و هم مردانه بهخوبی بنشیند.
چرا بعضیها سخت آن را میفهمند؟
بعضی افراد به ایزو ای سوپر حساسیت بویایی کمتری دارند یا آن را به شکل «بالقوه محو شونده» تجربه میکنند؛ یعنی یک لحظه واضح است و بعد انگار ناپدید میشود. این افکت رفتوبرگشتی، یکی از دلایلی است که خیلیها آن را «مرموز» و اعتیادآور توصیف میکنند.
نحوه عملکرد ایزو ای سوپر در عطر
نقش بهعنوان فیکسکننده و بکبون
ایزو ای سوپر اغلب بهعنوان بکبون (ستون اصلی) فرمول، فیکسکننده و تقویتکننده ساختار رایحه استفاده میشود. این ماده به نتهای دیگر کمک میکند تا مرتب، نرم و خوشساخت در کنار هم بنشینند و عطر «بدن» و حجم پیدا کند.
تأثیر روی پخش و ماندگاری
بهدلیل فرّاریت کم، ایزو ای سوپر بین نتهای میانی و پایه قرار میگیرد و هم به ماندگاری روی پوست کمک میکند و هم به پخش ملایم عطر در اطراف بدن. گزارشها نشان میدهد در نمونههای خالص این ماده، اثر بویی روی بلاتر میتواند چندین روز تا بیش از یک هفته باقی بماند.
کاربرد ایزو ای سوپر در خانوادههای بویایی مختلف
در عطرهای چوبی و امبری
در عطرهای چوبی، ایزو ای سوپر یکی از ستارههاست؛ چون حس چوب مدرن، تمیز و مخملی میدهد و از فضای چوب سخت و زمخت فاصله میگیرد. در ساختارهای امبری هم به همراه وانیل، رزینها و مُشک، یک امبر مدرن و شفاف میسازد.
در عطرهای گلی و مرکباتی
در عطرهای گلی، مخصوصا رز، بنفشه و زنبق، ایزو ای سوپر برای افزودن حجم و مدرنکردن فضای عطر استفاده میشود. در عطرهای مرکباتی، حضور این مولکول باعث میشود رایحه بعد از محوشدن مرکبات، همچنان روی پوست «بدن» داشته باشد و خیلی آبکی و ناپایدار نشود.
در عطرهای اورینتال، اسپایسی و مُشکی
در رایحههای اورینتال و اسپایسی، ایزو ای سوپر به نتهای ادویهای و رزینی کمک میکند نرمتر و قابلپوششتر شوند. در کنار مُشکها، این ماده فضای «پوستی» و مخملی جذابی ایجاد میکند که برای عطرهای نزدیک به پوست عالی است.
کاربرد در محصولات غیرفاین
ایزو ای سوپر فقط در ادکلن و پرفیوم نیست؛ در صابون، شامپو، شوینده لباس، دئودورانت و اسپریهای محیط نیز زیاد استفاده میشود. دلیلش این است که در محیطهای سخت مثل شویندهها نیز پایدار میماند و رایحه تمیز و مدرن میدهد.
مشخصات فنی و شیمیایی ایزو ای سوپر
فرمول شیمیایی، نوع مولکول و ظاهر فیزیکی
همانطور که گفته شد، فرمول شیمیایی ایزو ای سوپر برابر با C16H26O است و جرم مولکولی حدود 234.38 گرم بر مول دارد. این ماده بهصورت مایع شفاف تا زرد کمرنگ، با قدرت بویایی متوسط و تیپ بوی Woody-Ambery طبقهبندی میشود.
پایداری، حلالیت و رفتار در فرمول
ایزو ای سوپر در الکل بهخوبی حل میشود اما حلالیت بسیار کمی در آب دارد و از نظر پایداری شیمیایی، در فرمولهای عادی عطر و محصولات بهداشتی، پایدار و غیرواکنشگر محسوب میشود. همچنین تمایل به تغییر رنگ ندارد و باعث زردشدن فرمول نمیشود که این ویژگی برای تولیدکنندگان صنعتی بسیار مهم است.
ایمنی و محدودیتهای مصرف (IFRA)
محدودیت درصد مصرف در دستههای مختلف
رهنمودهای IFRA برای ایزو ای سوپر در دستههای مختلف محصول، حداکثر درصد مصرف مشخص کرده است؛ برای مثال در محصولات دسته 4 (فاین فرگرنسها) حدود 21.4٪ بهعنوان حداکثر سطح استفاده ذکر شده است. در دستههای دیگر، بسته به تماس پوست و نوع محصول، این درصد پایینتر است؛ مثلا در کرمها، محصولات بدن و غیره اعداد متفاوتی تعریف شده است.
ایمنی عمومی، آلرژی و حساسیت پوستی
طبق ارزیابیهای معمول، ایزو ای سوپر در استفاده استاندارد، غیر حساسیتزا و از نظر سمّیت در محدوده امن در نظر گرفته میشود و در قوانین اتحادیه اروپا در لیست آلرژنهای اجباری برای برچسبگذاری قرار ندارد. با این حال، مثل هر ماده عطری دیگر، در برخی افراد ممکن است تحریک پوستی یا حساسیت خفیف ایجاد شود و همیشه تست پچ روی قسمت کوچک پوست توصیه میشود.
نکات کار با ماده خالص برای عطرسازان خانگی
کار با محلولهای غلیظ یا خالص ایزو ای سوپر بهتر است با دستکش و در محیط با تهویه مناسب انجام شود و از تماس طولانیمدت ماده خالص با پوست خودداری گردد. همچنین لباسها و ابزار آلوده بهتر است شسته شوند و دفع ضایعات مطابق توصیه برگههای ایمنی صورت گیرد.
عطرهای معروف حاوی ایزو ای سوپر
مثالهایی با دوز بالا
منابع تخصصی عطر اشاره میکنند که در برخی عطرهای مشهور، ایزو ای سوپر با درصد بسیار بالا استفاده شده است؛ بهطور مثال در Dior Fahrenheit حدود 28 تا 30 درصد، در Terre d’Hermès حدود 55 درصد، در Abercrombie & Fitch Fierce حدود 48 درصد و در برخی عطرهای نیش حتی تا 80 درصد گزارش شده است. این حضور پررنگ باعث شکلگیری امضای بویایی خاص و فضایی مدرن و پرحجم در این عطرها شده است.
عطرهای مینیمال و متمرکز روی این مولکول
در عطر Molecule 01 از Escentric Molecules تقریبا تمام ساختار حول ایزو ای سوپر ساخته شده و عملا این مولکول ستاره اصلی رایحه است. همین سادگی و تمرکز روی یک مولکول، این عطر را به نمادی از سبک مینیمال و مولکولمحور تبدیل کرده است.
مقایسه ایزو ای سوپر با مواد مشابه
تفاوت با آمبروکسان
آمبروکسان هم یک مولکول محبوب امبری است اما پروفایل بویایی آن به امبرگریس خشک، شوری ملایم و گاهی لمسی حیوانی نزدیکتر است، درحالیکه ایزو ای سوپر بیشتر چوبی–تمیز و مهآلود بهنظر میرسد. از نظر حس کلی، آمبروکسان معمولا کمی شارپتر است، درحالیکه ایزو ای سوپر نرمتر و مخملیتر ادراک میشود.
تفاوت با سدرامبر و چوبهای سنتی
سدرامبر و برخی مواد چوبی سنتی، بوی سدر را مستقیمتر و خشکتر نشان میدهند، درحالیکه ایزو ای سوپر مثل نسخه فیلترشده و مدرنشده چوب سدر عمل میکند. چوبهای طبیعی همچنین نوسان کیفی و پایداری بیشتری دارند اما ایزو ای سوپر در صنعت مزیت ثبات و تکرارپذیری ارائه میدهد.
راهنمای استفاده از ایزو ای سوپر در عطرسازی خانگی
درصدهای پیشنهادی در کنسانتره عطر
بسته به سبک عطر، ایزو ای سوپر میتواند از چند درصد تا حتی 40–50 درصد در کنسانتره استفاده شود، هرچند برای شروع، محدوده 5 تا 20 درصد در فرمول کلی برای عطرسازهای خانگی منطقیتر است. حتما باید حداکثرهای IFRA و قدرت سایر مواد موجود در فرمول نیز در نظر گرفته شوند تا عطر متعادل و ایمن بماند.
ترکیب با چه نتهایی جذابتر میشود؟
ایزو ای سوپر با مرکبات (برگاموت، لیمو)، چوبها (سندلوود، وتیور، سدر)، مُشکها، رز، زنبق و ادویههای ملایم ترکیبهای فوقالعادهای میسازد. حضور این مولکول باعث میشود رایحه هم مدرن شود و هم یک «مه نرم» دور نتهای پررنگتر تشکیل شود.
اشتباهات رایج در استفاده
یکی از اشتباهات رایج، استفاده بیشازحد بدون درنظرگرفتن باقی اجزای فرمول است؛ نتیجه میتواند عطری باشد که یکبعدی و کمی خفه بهنظر برسد. همچنین نباید فقط به جذابیت ایزو ای سوپر تکیه کرد و از ساخت هرم بویایی متعادل (بالا، میانه، پایه) غافل شد.
چرا خیلیها عاشق ایزو ای سوپر میشوند؟
افکت «الان حسش میکنم، الان نه»
یکی از جذابترین ویژگیها این است که ایزو ای سوپر گاهی کاملا حس میشود و دقایقی بعد انگار ناپدید میشود، سپس دوباره برمیگردد. این ریتم رفتوبرگشتی برای خیلیها اعتیادآور است و باعث میشود روز چند بار روی مچ خودشان بو بکشند.
اثر هالهای روی اطرافیان
ایزو ای سوپر معمولا پخش خیلی بلند و بمبوار ندارد؛ بیشتر یک هاله نزدیک به بدن ایجاد میکند که اطرافیان در فاصله کوتاه آن را گرم، تمیز و جذاب توصیف میکنند. به همین خاطر، این مولکول برای کسانی که عطرهای با امضای شخصی، اما نه خیلی شلوغ، دوست دارند فوقالعاده است.
خرید مواد عطرسازی و محصولات مرتبط از هوشمندشاپ
اگر قصد دارید وارد دنیای عطرسازی خانگی شوید یا بهدنبال عطرها و محصولات خوشبویی هستید که تجربهای نزدیک به سبکهای مدرن و مولکولی مثل ایزو ای سوپر داشته باشند، سر زدن به فروشگاه آنلاین هوشمندشاپ میتواند نقطه شروع خوبی باشد. از طریق وبسایت رسمی هوشمندشاپ به نشانی https://hoshmandshop.ir میتوانید بهصورت آنلاین خرید کنید، محصولات را مقایسه کنید و گزینه مناسب سلیقه و بودجه خودتان را انتخاب کنید.
ایزو ای سوپر یکی از مهمترین مولکولهای دنیای عطرسازی مدرن است که با رایحه چوبی–امبری نرم، نقش ستون فقرات، فیکسکننده و تقویتکننده رایحه را بازی میکند. از عطرهای نیش مینیمال تا پرفروشهای تجاری، حضور این ماده به عطر حجم، ماندگاری و امضای بویایی مدرن میدهد و در صورت استفاده هوشمندانه، میتواند فرمول شما را از یک ترکیب ساده به یک عطر جذاب و حرفهای تبدیل کند.
سوالات متداول درباره ایزو ای سوپر
1. آیا ایزو ای سوپر برای پوست خطرناک است؟
در محدوده مصرف استاندارد عطرها و محصولات بهداشتی، ایزو ای سوپر از نظر ارزیابیهای رایج ایمن و غیر حساسیتزا در نظر گرفته میشود، هرچند ممکن است در برخی افراد مستعد، تحریک پوستی خفیف ایجاد کند. همیشه توصیه میشود قبل از استفاده گسترده، تست پچ روی بخش کوچکی از پوست انجام شود.
2. حداکثر درصد مجاز ایزو ای سوپر در عطر چقدر است؟
بر اساس راهنمای IFRA، در دسته فاین فرگرنسها (کلاس 4) حداکثر حدود 21.4٪ برای ایزو ای سوپر در نظر گرفته شده است، اما این عدد باید با توجه به نوع محصول و فرمول نهایی دقیق محاسبه شود. برای عطرسازی خانگی، محدوده 5 تا 20 درصد اغلب کافی و امن است، بهشرط رعایت استانداردها.
3. چرا بعضیها بوی ایزو ای سوپر را کم یا اصلا حس نمیکنند؟
برخی افراد نسبت به این مولکول نوعی «آنوسمی نسبی» دارند یا بینی آنها به سرعت به آن عادت میکند و حس میکنند عطر ناپدید شده، درحالیکه دیگران هنوز آن را روی آنها میشنوند. این ویژگی بخشی از جذابیت افسانهای ایزو ای سوپر شده است.
4. ایزو ای سوپر بیشتر زنانه است یا مردانه؟
پروفایل بویایی ایزو ای سوپر کاملا یونیسکس است؛ هم در عطرهای مردانه چوبی–اسپایسی، هم در عطرهای زنانه گلی–امبری و هم در عطرهای مشترک مینیمال استفاده گسترده دارد. نوع ترکیب با نتهای دیگر است که حالوهوای زنانه یا مردانه را پررنگتر میکند.
5. برای شروع عطرسازی خانگی با ایزو ای سوپر چه پیشنهادی هست؟
میتوانید یک محلول 10٪ ایزو ای سوپر در الکل درست کنید و آن را همراه چند نت ساده مثل برگاموت، سندلوود و کمی مُشک ترکیب کنید تا حس این مولکول در ساختار را بهتر درک کنید. سپس بهتدریج درصد و ترکیبات را تغییر دهید تا به امضای بویایی دلخواه خود برسید و در صورت نیاز عطرها یا مواد تکمیلی را از فروشگاههای معتبری مثل هوشمندشاپ تهیه کنید.
